Muzikale toppers vinden elkaar in klassieke muziek

Ze komen uit Amerika, Brazilië en Rusland en spelen samen in het Bach Orchestra of the Netherlands: celliste Caroline Kang, hoboïst Gilberto Caserio en fluitiste Katja Pitelina. ‘Elk concert is uniek, maar ons doel is altijd hetzelfde: dat de mensen in de zaal geraakt worden.’

Vrijwel tegelijkertijd komen de drie musici aan in de koffiebar in hun woonplaats Den Haag. Ze zijn in de stad blijven wonen na hun studie aan het Koninklijk Conservatorium. “Het mekka van de oude muziek”, zegt Katja Pitelina, die in Moskou werd geboren in een muziekfamilie. “Het Koninklijk Conservatorium is dé plek als je verder wilt in de barokmuziek.” Het drietal kent elkaar van de opleiding, maar vooral van het Bach Orchestra of the Netherlands en de talloze uitvoeringen van onder meer de Matthäus Passion en Ode aan Bach, onder leiding van dirigent Pieter Jan Leusink.

Net als Katja Pitelina vestigde de Koreaans-Amerikaanse Caroline Kang zich na haar studie in Nederland. Ze is inmiddels moeder van twee jonge kinderen. De Braziliaanse Gilberto Caserio, ‘Beto’ voor vrienden, vertrok enige tijd zijn studie aan het Koninklijk Conservatorium naar Rio de Janeiro, maar keerde na drie jaar terug naar Den Haag. Caserio: “Het weer is daar mooier, maar het klimaat is hier prettiger. Ik woon en werk liever hier.” Dat laatste geldt ook voor Katja Pitelina: “In Europa is een sterke competitie. Er gebeurt hier veel meer op het gebied van barokmuziek. Dat maakt het spelen hier uitdagender dan in Rusland.”

Alledrie spelen ze sinds hun kindertijd al een instrument. Pitelina ging vanaf haar vijfde jaar naar de muziekschool; ze begon met piano, speelde dwarsfluit en ontdekte op haar zeventiende de barokfluit of traverso. “Het repertoire van de dwarsfluit paste niet bij mij. Ik vond het snel saai worden. Barok gaat meer over gevoel.” Kang begon als klein meisje met piano en klarinet. “Ik ben opgegroeid met klassieke muziek. Mijn vader is amateur-pianist, mijn moeder sopraan.” Lachend: “Ik was toe aan een nieuwe uitdaging en koos uiteindelijk voor de cello, omdat het mij gemakkelijker leek om te leren dan viool.”

Haar fascinatie voor barokmuziek ontstond op het conservatorium in Amerika. “Een leraar zag hoe ik speelde, niet hard en voluit, maar met mooie klanken. Hij verwees me door naar het lokaal voor oude muziek. Ik voelde mij meteen op mijn gemak. Het paste bij mijn manier van spelen.” Caserio: “Op mijn achttiende ging ik mee op een muzikaal zomerkamp en maakte ik kennis met oude instrumenten. Daarna wist ik zeker dat ik oude muziek wilde gaan spelen, maar het was moeilijk om aan een barokinstrument te komen. Via via kreeg ik een barokhobo en het voelde meteen goed. Ik zeg altijd dat het instrument mij heeft gekozen, niet andersom.”

Het liefste oefenen ze iedere dag. Kang, die naast haar optredens ook lesgeeft: “Het is mijn ideaal om vier tot zes uur per dag te spelen.” Een practice mute (een apparaatje dat het volume van het instrument verlaagt) zorgt ervoor dat ze ook ‘s avonds kan studeren, als haar kinderen in bed liggen. Caserio: “Ik heb een afspraak met de buurvrouw dat ik na half acht ‘s avonds stop met studeren. Muziek is net topsport. Het is zowel mentaal als fysiek inspannend. En als je veel oefent ben je beter in vorm.”

Voor een optreden bereiden ze zich alledrie goed voor. Caserio: “Ik wil minimaal een uur voor aanvang van het optreden al op het station van de bestemming zijn. Een trein die niet op tijd rijdt geeft spanning, een concert zelf nooit. Als ik eenmaal begin met spelen, gaat alles vanzelf.” Ook Kang zorgt voor zo min mogelijk afleidingen voordat ze het podium opgaat: “Ik sluit mij op zo’n moment even af voor de alledaagse dingen. Dat is nodig om in de juiste mindset te komen.” Katja Pitelina is een koffieliefhebber, maar op de dag van een optreden drinkt ze geen koffie. “Anders heb ik last van de adrenaline.”

Wat ze vooral met hun spel over hopen te brengen op het publiek is gevoel, zegt Pitelina: “Elk concert is uniek en anders, maar ons doel is altijd hetzelfde: dat de mensen in de zaal geraakt worden. Het publiek voelt het als we zo goed en geconcentreerd mogelijk spelen.” Caserio vult aan: “Wanneer we na afloop worden aangesproken door mensen uit het publiek die vertellen dat ze het heel mooi vonden, is dat waardevoller dan al het andere.”